my.ihma.uz saytida yaratilgan – POM market elektron platforma.
POM market Bu protez-ortopediya moslamalari va texnik reabilitatsiya vositalarini ehtiyojmand aholiga yetkazib berish va harid qilish uchun mo'ljallangan ixtisoslashtirilgan onlayn platformadir. Platforma ishlab chiqaruvchilar, etkazib beruvchilar va iste'molchilarni birlashtirib, keng turdagi sifatli mahsulotlarni taqdim etadi.
Muammo, vazifa
Ehtiyojmand shaxslarni zarur mablag‘lar bilan ta’minlash belgilangan tartibda amalga oshirildi, bunda fuqaro ekspertizadan o‘tishi, so‘ngra “protez uchun guvohnoma” olish uchun ijtimoiy muassasaga shaxsan murojaat qilishi, so‘ngra ishlab chiqaruvchiga tashrif buyurishi mumkin edi. Ushbu xizmatlarni ko'rsatayotgan tadbirkorlarning aksariyati Toshkent shahrida, shuningdek, Farg'ona va Toshkent viloyatlarida joylashgan. Shu tufayli: - mablag‘larni yetkazib berish majburiyati tadbirkorlarga yuklangan bo‘lishiga qaramay, bu majburiyat har doim ham to‘liq bajarilmagan; - nogironligi bo'gan shxslarning o'rtacha kutish muddati bir yilgacha bo'lgan va protezga muhtoj odamlarni aniq hisoblashning imkoni yo'q edi. Eski tartib asosida muhtojlarga 18 turdagi texnik reabilitatsiya vositalari berildi. Shu bilan birga, qariyb 15 ming kishiga ovozli termometr va qon bosimini o‘lchash asboblari (6 ming dona), elektron nogironlik aravachalari (7,6 ming dona) va boshqalar kabi qo‘shimcha jihozlarga ehtiyoj borligi aniqlandi. Bundan tashqari, zamonaviy protezlar bilan ta'minlashda quyidagi qiyinchiliklar yuzaga kelardi: - Davlat xaridlari narxi va mablag‘larning bozor qiymati o‘rtasidagi farq (masalan, nogironlar aravachasi uchun 1,6 million so‘m ajratilgan bo‘lsa, zamonaviy modellarning bozor narxi 4 million so‘mni tashkil etgan) nogironligi bo‘lgan shaxslarga qulay sharoit yaratish imkoniyatini cheklab qo‘ydi. Tanlov imkoniyati ham mavjud emasdi, ishlab chiqaruvchi/yetkazib beruvchilar soni kamligi bois POM mahsulotlari sifatsiz edi.
Yechim
Ehtiyojmand aholini protez-ortopediya buyumlari, reabilitatsiya uskunalari bilan ta’minlash maqsadida yangi raqamli tizim joriy etildi. Ushbu yangi tizim doirasida: – Endilikda fuqarolarning protez-ortopediya buyumlari va reabilitatsiya vositalariga ehtiyojini aniqlash nogironlikni aniqlash bilan bir vaqtda axborot tizimi orqali amalga oshirilmoqda (tiek.ihma.uz). – Fuqarolarga protez-ortopediya buyumlari va reabilitatsiya vositalarini xarid qilish uchun onlayn “vaucher” taqdim etilib, bu haqda “Inson” markazlari va ijtimoiy soha xodimlari orqali SMS xabarlar orqali xabardor qilingan. – Protez-ortopediya buyumlari va reabilitatsiya uskunalari bilan ta’minlash elektron tijorat orqali amalga oshirilmoqda. (my.ihma.uz) Ushbu holatda: a) Fuqarolarga elektron savdo maydonchalarida (Uzum market bilan hamkorlikda) tadbirkorlardan reabilitatsiya uskunalarini (nogironlar aravachasi, hassa, ovozli termometr va boshqalar) tanlash va sotib olish imkoniyati berildi. b) Xarid qilingan mahsulotlarni qisqa vaqtda yetkazib berish UZUM platformasi orqali yetkazib berish punktlari orqali amalga oshirildi. Shuningdek, UZUM platformasi orqali xarid qilingan mahsulotlarni yetkazib berish butun respublika bo‘ylab 400 ga yaqin yetkazib berish punktlari orqali amalga oshirilmoqda (joriy yil oxiriga qadar ularning sonini 850 taga yetkazish rejalashtirilgan).
Natija
Ushbu yangi tizim fuqarolarning mahsulot/vositalarni va yetkazib beruvchilarni erkin tanlash imkonini berdi. Shuningdek, taʼminlash muddatlari qisqartirildi (protezlar uchun 67 kundan 17 kunga, reabilitatsiya vositalarini 52 kundan 11 kunga), shuningdek, 60 mingga yaqin aholini ijtimoiylashtirishni taʼminladi. Tizim respublikaning barcha hududlarida muvaffaqiyatli joriy etilganidan so‘ng 2024-yil 1-maydan Toshkent shahri va Samarqand viloyatida joriy etildi. Bundan tashqari, bozor sharoitiga qarab protezlar narxi o‘rtacha 3 barobarga oshdi, assortimenti esa 18 turdan 28 turga ko‘paydi. 5 oy ichida: 42 mingdan ortiq vaucher ishlab chiqarildi 17 ming kishi barcha zarur mahsulotlarni oldi. Platformaga 70 dan ortiq tadbirkor 350 turdagi mahsulotlarni joylashtirdi. Agentlik tomonidan tadbirkorlarga yetkazib berilgan mahsulotlar uchun 16 milliard so‘mga yaqin mablag‘ o‘tkazildi.